ตุ๊กแกเป็นสัตว์ที่อาศัยอยู่ตามธรรมชาติ ซึ่งเป็นการยากที่จะเลี้ยงในลักษณะ และ รูปแบบสัตว์เลี้ยงทั่วไป อีกทั้งตุ๊กแกก็ยังไม่มีวิธีการเลี้ยงที่แน่ชัดจากหน่วยงานของราชการ และ ศูนย์เรียนรู้บ้านไร่ศรีสุทัศน์ได้ทำการทดลองเลี้ยงตุ๊กแก โดยเลี้ยงแบบกึ่งธรรมชาติ ซึ่งเป็นที่ได้ผลที่สุดในขณะนี้ โดยตุ๊กแกในกรงมีอัตราการขยายพันธุ์เป็นที่น่าพอใจเป็นอย่างยิ่ง ทางศูนย์เรียนรู้บ้านไร่ศรีสุทัศน์จึงได้นำวิธีการเพาะเลี้ยงตุ๊กแกมาเผยแพร่ เพื่อให้เกษตรกรที่สนใจ หรือ เยาวชน นักเรียน นักศึกษา ที่สนใจในการเพาะเลี้ยงตุ๊กแกได้นำไปศึกษา และปรับปรุงแก้ไข เพื่อเป็นประโยชน์แก่ประเทศชาติในโอกาสต่อไป
ตุ๊กแกเป็นสัตว์ที่อาศัยอยู่ตามธรรมชาติ ซึ่งเป็นการยากที่จะเลี้ยงในลักษณะ และ รูปแบบสัตว์เลี้ยงทั่วไป อีกทั้งตุ๊กแกก็ยังไม่มีวิธีการเลี้ยงที่แน่ชัดจากหน่วยงานของราชการ และ ศูนย์เรียนรู้บ้านไร่ศรีสุทัศน์ได้ทำการทดลองเลี้ยงตุ๊กแก โดยเลี้ยงแบบกึ่งธรรมชาติ ซึ่งเป็นที่ได้ผลที่สุดในขณะนี้ โดยตุ๊กแกในกรงมีอัตราการขยายพันธุ์เป็การเตรียมพื้นที่สำหรับเลี้ยงตุ๊กแก
พื้นที่สำหรับเลี้ยงตุ๊กแก ควรเป็นที่ไม่มีผู้คนพรุกพล่าน เพราะตุ๊กแกเป็นสัตว์ตกใจง่ายและรักสงบ ชอบอยู่ในมืดในเวลากลางวัน และเป็นพื้นที่สามารถเปิดไฟล่อแมลงได้
วัสดุ/อุปกรณ์
1 เสาไม้ 3x3x2.50 จำนวน 4 ต้น
2 ตาข่ายพลาสติก 2x2x250 เซนติเมตร จำนวน 20 เมตร
3 ไม้ไผ่ยาว 3 เมตร จำนวน 20 ท่อน
4 ตะปูขนาด 2 นิ้ว จำนวน 2 กิโลกรัม
5 ชุดไฟนิออน ควรเป็นหลอดสั้นแบบประหยัด จำนวน 2 ชุด
6 กระสอบ หรือ ผ้าห่มที่ไม่ได้ใช้แล้ว สำหรับให้ตุ๊กแกหลบนอนตอนกลางวัน
7 เศษไม้กระดาน หรือ ไม้ที่มีโพรงสำหรับตุ๊กแกวางไข่
8 อ่างน้ำขนาดเล็ก จำนวน 1 ใบ
9 อ่างพลาสติกขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 1 เมตร จำนวน 1 ใบ
10 พ่อพันธุ์+แม่พันธุ์ ตุ๊กแกที่สุขภาพสมบูรณ์ จำนวน 5 คู่
การดูแลรักษาในระยะเริ่มต้น
ในกรณีที่บางท่านอาจจับตุ๊กแกจากป่ามาเลี้ยง ทางเราจะไม่แนะนำให้ทำเพราะเป็นการทำผิดกฎหมายคุ้มครองสัตว์ป่า การเลี้ยงตุ๊กแกในระยะแรก ตุ๊กแกจะไม่กินอาหารเพราะตุ๊กแกยังไม่คุ้นเคยกับกรงที่เราจัดทำขึ้น ช่วงนี้เราคอยระวังศัตรูจำพวก แมว สุนัข ที่จะมารบกวนและทำลายกรงเลี้ยง แล้วให้นำจี้งหรีดมาปล่อยลงในอ่างพลาสติกขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 1 เมตร พร้อมให้อาหารจี้งหรีดด้วยอาหารไก่เล็กอย่าลืมให้น้ำจิ้งหรีด โดยเอาฟองน้ำ หรือ สำลี ชุบน้ำให้ชุ่มวางไว้ไกล้กับอาหารลูกไก่ จากนั้นให้คอยสังเกตุตุ๊กแกว่ามีการกินแมลงในตอนกลางคืนหริอจิ้งหรีดที่ปล่อยหรือไม่อย่างไร
ปัญหาที่พบในการเลี้ยงแบบกึ่งธรรมชาติ
ส่วนใหญ่จะพบปัญหาเกี่ยวกับ การแสดงอาณาเขตของตุ๊กแกที่มีขนาดใหญ่ เราสามารถแก้ปัญหาโดยการเพิ่มเศษไม้ ตั้งชันแยกให้ห่างกันในระยะตุ๊กแกจะกระโดดถึง เพื่อหลบและหนีได้พ้นจากตุ๊กแกที่มีขนาดใหญ่
โรคที่เกิดกับตุ๊กแก
ตลอดเวลาที่เลี้ยงมาเรายังไม่พบปัญหาเกี่ยวกับโรคระบาด หรือโรคทั่วไปแต่อย่างใด ที่เราพบมีเพียงผิวหนังแห้งเกินไป ถ้าผิวหนังของตุ๊กแกแห้งเกินไป ตุ๊กแกจะไม่ยอมลอกคราบ จะทำให้การเจริญเติบโตช้า ทางเราจะแก้ปัญหาโดยการฉีดน้ำเป็นละอองเพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นให้ผิวหนัง
ข้อควรระวัง
1. ควรเปลี่ยนน้ำในอ่างเล็กทุกวัน เพื่อรักษาความสะอาดและสร้างความคุ้นเคย
2. การจับตุ๊กแก ควรสวมถุงมือหนังเพื่อป้องกันเชื้อโรคในปากของตุ๊กแก
3. ไม่ควรติดหลอดไฟไว้ในกรงเลี้ยง เพื่อป้องกันไฟช๊อตตุ๊กแก
การตลาด
ส่วนมากตลาดที่ต้องการรับซื้อจะอยู่ที่ประเทศจีน ไต้หวัน มาเลเซีย ทางศูนย์ของเราเคยมีพ่อค้าจากมาเลเซียโดยตรงมาขอซื้อถึงศูนย์เรียนรู้แล้วหลายครั้ง
ตุ๊กแกเสือดาว
จัดเป็นสัตว์ที่หากินในเวลากลางคืน ในธรรมชาติจะอาศัยอยู่บริเวณทะเลทรายของประเทศอัฟกานิสถาน, ปากีสถานและอินเดียตะวันตก เป็นต้น ความแตกต่างของตุ๊กแกเสือดาวเมื่อเปรียบเทียบกับตุ๊กแกชนิดอื่น ๆ ตรงที่ มีเปลือกตาเพื่อป้องกันฝุ่นละอองตามธรรมชาติ และเท้าที่เป็นเล็บแหลมสำหรับปีนป่ายซึ่งต่างจากตุ๊กแกชนิดอื่นที่ส่วนของ เท้าเป็นพังผืด มีหางที่อวบอ้วนซึ่งจะเป็นอวัยวะที่ช่วยเก็บสารอาหารทำให้ทนต่อสภาพการขาด อาหารในบริเวณท้องที่ทุรกันดารได้เป็นอย่างดี
ปัจจุบันตุ๊กแกเสือดาวได้กลายเป็นสัตว์เลี้ยงสวยงามอีกชนิดหนึ่งด้วย เสน่ห์ของสีสันและลวดลายบนลำตัว สามารถจับเล่นได้และมักจะเชื่องกับเจ้าของ โดยเฉพาะในปัจจุบันได้มีการพัฒนาสายพันธุ์ให้มีความหลากหลายในสีและลวดลาย คุณรัฐกิจ จันทรสีมา ชาวบางกอกใหญ่ กรุงเทพมหานคร มีประสบการณ์ในการเลี้ยงตุ๊กแกเสือดาวมานานประมาณ 3 ปี และมีตุ๊กแกเสือดาวมากกว่า 10 สีและสามารถเพาะขยายพันธุ์ได้แล้วในบ้านเรา คุณรัฐกิจได้บอกวิธีการเลี้ยงตุ๊กแกเสือดาวควรจะเลี้ยงในตู้ปลาหรือกล่อง พลาสติก (ถ้าเป็นไปได้แนะนำให้เลี้ยงในกล่องพลาสติกเพราะเคลื่อนย้ายได้สะดวก มีน้ำหนักไม่มากและทำความสะอาดง่าย)
ตู้เลี้ยงตุ๊กแกเสือดาว
เนื่องจากตุ๊กแกเสือดาวเป็นสัตว์ที่มาจากเขตร้อนและแห้งแล้ง ความร้อนเป็นปัจจัยสำคัญสำหรับตุ๊กแกเสือดาวที่จะช่วยกระตุ้นความอยากอาหาร และการย่อยอาหาร อุณหภูมิที่เหมาะสมต่อการเลี้ยงจะเฉลี่ยอยู่ที่ 30-35 องศาเซลเซียส ถึงแม้ตุ๊กแกเสือดาวจะชอบอากาศร้อน แต่มีความต้องการอากาศที่ถ่ายเทได้สะดวกด้วย ดังนั้นไม่ควรปิดกล่องหรือตู้ปลาให้ทึบ สำหรับวัสดุที่ใช้รองพื้นมีให้เลือกหลายชนิด เช่น กระดาษหนังสือพิมพ์, กระดาษทิซชู ฯลฯ หลายคนอาจจะใช้ทรายและดินเป็นวัสดุรองพื้นอาจจะมีผลกระทบต่อระบบการย่อย อาหาร ถ้าพบว่าตุ๊กแกเสือดาวกินทรายและดินเข้าไป
การรองพื้นสำหรับเลี้ยงตุ๊กแกเสือดาว
ในตู้เลี้ยงควรจะเตรียมที่ซ่อนตัวให้กับตุ๊กแกเสือดาว เช่นกล่องเจาะรูหรือถ้วยพลาสติกคว่ำเจาะช่องเข้า-ออกหรือถ้ามีเงินอาจทำเป็น บ้านไม้เล็ก ๆ สำเร็จรูป ที่ซ่อนควรจะมีความชื้นเพื่อช่วยในการลอกคราบโดยใช้กระดาษทิซชูหรือขุย มะพร้าวที่เปียกหมาด ๆ นอกจากนั้นในกรงเลี้ยงผู้เลี้ยงจะต้องเตรียมถ้วยตื้น ๆ เพื่อใส่น้ำให้กินและจะต้องเปลี่ยนทุกวันเพื่อความสะอาด สำหรับถ้วยอาหารจะต้องใช้ขนาดที่ตุ๊กแกปีนขึ้นไปกินอาหารได้ แคลเซียมและวิตามินมีความจำเป็นต่อการเลี้ยงตุ๊กแกเสือดาวจะส่งผลดีต่อ กระดูก เนื่องจากตุ๊กแกเสือดาวเป็นสัตว์ที่หากินในเวลากลางคืนทำให้ไม่สัมผัสกับ รังสี UV จึงมีความจำเป็นจะต้องใช้แคลเซียมทดแทน
ตุ๊กแกเสือดาวจัดเป็นสัตว์ที่เลี้ยงง่ายถ้าได้รับอาหารที่ดี, ที่อยู่อาศัยดีและสะอาด การเจริญ เติบโตของตุ๊กแกเสือดาวเกิดจากการลอกคราบ ดังนั้นควรจะมีที่ชื้นเพื่อช่วยในการลอกคราบ.
ขอบคุณที่มาจาก sites.google.com/site/banraisrisutus/kar-leiyng-tukkae