การกำจัดวัชพืช

การกำจัดวัชพืช
วัชพืชเป็นปัญหาสำคัญในพื้นที่ปลูกข้าว โดยเฉพาะในพื้นที่ภาคกลางพบว่าปัญหาสำคัญอันดับหนึ่งที่ทำให้เกษตรกรไม่ได้ผลผลิตข้าวสูงและต้องเสียค่าใช้จ่ายในการดูแลรักษาแปลงปลูกข้าวมาก คือการระบาดของวัชพืชหลากหลายชนิดรวมทั้งข้าวปนที่เมล็ดติดมากับเครื่องจักรที่ใช้ในการเก็บเกี่ยว

        การจำแนกชนิดของวัชพืชนั้นมีวัตถุประสงค์เพื่อที่จะใช้วางแผนการป้องกันและกำจัดให้ถูกวิธีและถูกเวลา ทั้งนี้สามารถจำแนกวัชพืชเป็นประเภทต่างๆได้ดังนี้ 

1.วัชพืชใบแคบ (หรือวัชพืชตระกูลหญ้า) เช่นหญ้าข้าวนก หญ้านกสีชมพู หญ้าแดง หญ้าดอกขาว
        2.วัชพืชใบกว้าง มีลักษณะเป็นพวกพืชใบเลี้ยงคู่ ใบกว้าง เช่น ผักปอดนา ผักบุ้ง เทียนนา
        3.วัชพืชตระกูลกก ลักษณะทรงต้นคล้ายหญ้า แต่ลำต้นไม่มีข้อ ไม่มีปล้อง ลำต้นเป็นหลอด หรือรูปสามเหลี่ยม ได้แก่ กกทราย กกสามเหลี่ยม กกขนาก หนวดปลาดุก
        4.วัชพืชประเภทเฟิร์น ไม่มีเมล็ด ขยายพันธุ์ด้วยส่วนของลำต้น และอับเรณู เช่น ผักแว่น ผักกูดนา
        5.วัชพืชประเภทสาหร่าย เป็นพืชชั้นต่ำ ราก ลำต้นและใบไม่แตกต่างกัน เช่น สาหร่ายไฟ       
        ชนิดของวัชพืชที่ชอบขึ้นในนาข้าวที่ปลูกด้วยวิธีต่างๆ
        -นาปักดำ : หญ้าข้าวนก ผักปอดนา ขาเขียด ผักตับเต่า เทียนนา กกทราย กกขนาก หนวดปลาดุก ผักแว่น สาหร่ายไฟ
        -นาหว่านน้ำตม : หญ้าข้าวนก หญ้านกสีชมพู หญ้าดอกขาว หญ้าแดง ผักปอดนา ขาเขียด กกทราย กกขนาก หนวดปลาดุก ผักแว่น
        -นาหว่านข้าวแห้ง : หญ้านกสีชมพู หญ้าดอกขาว หญ้าแดง หญ้าหางหมา หญ้ากุศลา ผักปราบนา ผักบุ้ง เซ่งใบยาว เซ่งใบมน โสน กกทราย กกขนาก หนวดปลาดุก
        วิธีการป้องกันกำจัดวัชพืช
        หลักการพิจารณาการป้องกันกำจัดวัชพืช มีทั้งการป้องกันไม่ให้วัชพืชจากที่อื่นแพร่ระบาดเข้ามาในพื้นที่ ทั้งเมล็ด ราก เหง้า ลำต้น การควบคุม โดยลดการเสียหายจากการระบาดของวัชพืชที่ขึ้นรบกวน และทำลายชิ้นส่วนของวัชพืชให้หมดไปจากพื้นที่ เพื่อป้องกันการแพร่กระจายไปที่อื่น ไม่ให้มีการเพิ่มขยายพันธุ์ในพื้นที่เดิม วิธีการป้องกันกำจัดโดยวิธีต่างๆต้องเลือกใช้ให้เหมาะสม ดังนี้
        1. การป้องกันกำจัดโดยวิธีกล  เป็นการใช้แรงงานคน แรงงานสัตว์ การใช้เครื่องทุ่นแรง ใช้ไฟเผา ใช้วัสดุคลุมดิน
        2. การป้องกันกำจัดโดยวิธีเขตกรรม  เป็นการจัดการเพื่อลดปัญหาการแข่งขันจากวัชพืช ได้แก่ การขังน้ำในนา การปลูกพืชคลุมดิน การปลูกพืชหมุนเวียน การใช้อัตราเมล็ดพันธุ์พืชที่ปลูกสูงกว่าปกติ และการจัดการปุ๋ยที่ถูกต้องและเหมาะสม
          3. การป้องกันกำจัดโดยชีววิธี  เป็นการใช้สิ่งมีชีวิตมาควบคุมวัชพืช ได้แก่ แมลง โรคพืช และสัตว์
          4. การป้องกันกำจัดโดยการใช้สารป้องกันกำจัดวัชพืช  เป็นวิธีที่เกษตรกรใช้กันมากเพราะสะดวกรวดเร็ว แต่ต้องรู้วิธีใช้อย่างถูกต้อง ไม่เป็นอันตรายต่อผู้ใช้ และไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม
         5. การป้องกันกำจัดโดยวิธีผสมผสาน  พบว่าการใช้วิธีการป้องกันกำจัดศัตรูพืชเพียงวิธีใดวิธีหนึ่งไม่สามารถแก้ไขปัญหาได้สมบูรณ์ เพราะแต่ละวิธีมีข้อดีและข้อจำกัดต่างกันไป การปรับใช้ยุทธวิธีหลายๆวิธีเข้าด้วยกันตามสภาพปัญหาที่เกิดจะสามารถลดปัญหาที่เกิดได้

      

การจัดการวัชพืชในนาข้าว

กิจกรรม	วิธีการจัดการ	ผลที่ได้รับ
การป้องกันการเกิดวัชพืช ศึกษาประวัติการแพร่ระบาด	ศึกษาชนิดของวัชพืชที่เกิดในฤดูกาลต่างๆ	จำแนกชนิดของวัชพืชเพื่อเลือกใช้สารป้องกันและกำจัด
การใช้เครื่องจักรและเครื่องมือในนา	ทำความสะอาดเครื่องมือที่ต้องลงปฏิบัติงานในนา	ลดปริมาณการแพร่กระจายของเมล็ดวัชพืชที่มาจากแหล่งอื่น ซึ่งติดมากับเครื่องจักร
การใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวที่ดี/สะอาด	ตรวจดูความบริสุทธิ์ของเมล็ดพันธุ์ข้าว ทำความสะอาดเมล็ดพันธุ์โดยใช้เครื่องเป่าให้เมล็ดวัชพืชหลุดออกไป	ไม่มีเมล็ดวัชพืชติดมากับเมล็ดพันธุ์ ไม่มีวัชพืชอื่นที่ไม่เคยมีในนามาแพร่ระบาด
การเตรียมดินที่ดี	มีการไถพื้นที่อย่างพิถีพิถัน ทำลายวัชพืชที่งอกในระหว่างการเตรียมดิน และปรับพื้นที่ให้เรียบสม่ำเสมอ	ไม่มีวัชพืชขึ้นในนา การงอกของเมล็ดข้าวสม่ำเสมอ สามารถควบคุมการให้น้ำได้
การควบคุมวัชพืช การจัดการน้ำอย่างเหมาะสม	การควบคุมน้ำอย่างมีประสิทธิภาพต้องมีการปรับระดับพื้นที่ให้เรียบตั้งแต่เริ่มเตรียมดิน ใช้ระดับน้ำควบคุมวัชพืชหลังจากข้าวตั้งตัวแล้ว	สามารถทำลายต้นอ่อนของวัชพืชที่ขึ้นมาในระยะแรก ลดปริมาณของวัชพืชในระยะหลังข้าวตั้งตัว
การใช้สารกำจัดวัชพืช	ใช้สารกำจัดวัชพืชให้ถูกวิธี สารที่ใช้เป็นสารกำจัดวัชพืชประเภทก่อนงอกหลังงอก หรือใช้ทั้งสองชนิดร่วมกัน	สารกำจัดวัชพืชสามารถควบคุมวัชพืชในระยะแรกได้ และสามารถกำจัดวัชพืชที่ขึ้นมาหลังปลูกข้าวได้

ชนิดของสารกำจัดวัชพืชที่ใช้ในนาข้าว

เวลาที่ใช้(วัน)	ชื่อสามัญของสาร	ชื่อการค้า	อัตราการใช้ (กรัมสาร ออกฤทธิ์ /ไร่)	ชนิดวัชพืช ที่ควบคุมได้	วิธีการใช้
0-4	เพรททิลาคลอร์	โซฟิต	80	วัชพืชประเภทหญ้าใบกว้า่งและกก	ปล่อยน้ำเข้านาภายใน 7-10 วัน หลังว่านข้าวและรักษาระดับน้ำสม่ำเสมอ
	บิวทาคลอร์	มาเซ็ตเต้,เอคโค่มเบอร์ดี60	160
5-10	อ๊อกซาไดอา	รอนสตาร์	160	วัชพืชประเภทหญ้า ใบกว้าง และกก	ขณะพ่นต้องไม่มีน้ำขังและ ไขมัน เข้านาหลังพ่น 3 วัน
	ไธโอเบนคาร์บ	แซทเทอน	320
7-15	บิวทาคลอร์+ โพรพานิล	ชาเล้นจ์,ซัตเตอร์,บิวต้า-โปร	120	วัชพืชประเภทหญ้า ใบกว้างและกก	ขณะพ่นต้องไม่มีน้ำขังและ ไขน้ำเข้านาหลังพ่น 3 วัน
	บิวทาคลอร์+2,4-ดี	นูต้า-ดี,เกเบิล	160
15-20	ไธโอเบนคาร์บ+โพรพานิล	แซทเทอนนิล,โซเฟกซ์,นาการ์ด	320	วัชพืชประเภท หญ้า	ขณะพ่นต้องไม่มีน้ำขังและ ไขน้ำเข้านาหลังพ่น 3 วัน
	2,4-ดี	เฮ็ดโดนัส,ช้างแดง,หมากแดง,เอสเตอร์ ฯลฯ	160	วัชพืชใบกว้างและกก
20-30	ฟิโนซาพรอพ	วิป,ฟูเร่	12-15	วัชพืชประเภทหญ้า	ขณะพ่นต้องไม่มีน้ำขังและ ไขน้ำเข้านาหลังพ่น 3 วัน
	เมทซัลฟูรอน+คลอริมูรอน	อัลไลย์+คลาสสิก	1+1	วัชพืชใบกว้างและกก

        
ระดับความเป็นพิษของสารกำจัดวัชพืช
        การใช้สารป้องกันกำจัดศัตรูพืชชนิดใดก็ตาม ผู้ใช้ต้องมีความระมัดระวังในระหว่างการใช้ฉีดพ่นสารเหล่านั้น เพราะสารแต่ละชนิดมีความเป็นพิษในระดับต่างๆกัน การจัดระดับความเป็นพิษของสารกำจัดวัชพืชซึ่งเป็นเคมีภัณฑ์ที่จำหน่ายในท้องตลาด สามารถสังเกตได้จากแถบสีที่ฉลากข้างขวด มีอยู่ด้วยกัน 4 สี

        สีแดง     หมายถึง สารเคมีที่มีระดับความเป็นพิษ ร้ายแรง
        สีเหลือง หมายถึง สารเคมีที่มีระดับความเป็นพิษ ปานกลาง
        สีน้ำเงิน  หมายถึง สารเคมีที่มีระดับความเป็นพิษ น้อย
        สีเขียว    หมายถึง สารเคมีที่มีระดับความเป็นพิษ ต่ำ

ขอบคุณที่มาจาก http://cbr-rsc.ricethailand.go.th